SSD (Solid State Drive) Hakkında Her şey V : Montaj, İşletim Sistemi Kurulumu ve Optik Sürücüye 2. Disk Sürücü Montajı

Gittiniz bir SSD aldınız eve geldiniz. Peki şimdi ne olacak?..

İşte bu yazıda buna cevap vermeye çalışacağım. SSD ünitesini nasıl HDD ünitesi ile (Fiziksel olarak) değiştireceğinizi, hali hazırda kullandığınız işletim sistemini ve kişisel verilerinizi nasıl SSD ünitesine aktaracağınızı, bunun için kullanabileceğiniz yöntemleri ve programları anlatmaya çalışacağım...

1. Giriş: Neden SSD?
2. SSD Ünitelerinin Yapısı ve Çalışma Mantığı
3. Write Amplification Fenomeni
4. Performansı Doğru Algılama ve SSD Seçimi
5. Montaj, İşletim Sistemi Kurulumu ve Optik Sürücüye 2. Disk Sürücü Montajı
6. Secure Erase
7. Maksimum performans için ayarlama: SSD optimizasyonu
8. Özet: Sık sorulan sorular ve cevapları
9. EK 1: OCZ Toolbox ve Linux based Tools ile Firmware Güncelleme

Montaj

           Her ne kadar yapılarından dolayı çok farklı formlarda üretilebiliyor olsalar da son kullanıcının erişimde olan modeller genelde 2.5" formundalar. 2.5" SSD üniteleri ise boyut ve yapı olarak 2.5" HDD'lerden hiçbir farklılık göstermiyorlar. Bu yüzden bir HDD ünitesini başka bir HDD ünitesiyle değiştirmek ile SSD ünitesiyle değiştirmek arasında hiçbir fark yok.  Hatta daha kolay ve risksiz çünkü HDD'lerde olduğu gibi diskin vücudunuzdaki statik elektrikten etkilenme ihtimali yok. Bu değiştirme işlemi hakkında fikir sahibi olmak için alttaki videoyu izleyebilir; videodaki anlatılanların ayrıntılı açıklamasını resimli olarak linkte bulabilirsiniz; "Notebook"larda Harddisk Terfisi : Yapılmalı mı, Nasıl Yapılmalı ?

           Masaüstü bilgisayarlarda ise 3.5" diskler kullanıldığı için 2.5" formundaki bir SSD ünitesi kasaya uymayacaktır. Bunun içinde SSD ile beraber gelen bir aparat (Braket) imdadınıza yetişiyor. Önce SSD ünitesini bu brakete monte edip ardından braketi kasaya monte ederek kullanıyorsunuz...

Garanti?

            Çoğunuzn garantiden yana çekinceleri olduğunu tahmin edebiliyorum. Amacı müşterisine hizmet vermek değil de her koşulda firma çıkarını düşünmek olan 1-2 marka dışında bunu sorun eden marka yok. Yani genel olarak bu değişimi kendiniz yapabilirsiniz ve cihazınız bundan dolayı garanti dışı kalmaz. Ancak bu dediklerim sabit disk yuvasının kapağının ayrı olduğu modeller için geçerli. (Bunun gibi)

            -Yukarıdaki videodaki Dell gibi- Anakart ve sabit diskin aynı kapağı paylaştığı durumlarda ise sorun olabilir. Sizin cihazınızda durum ne olursa olsun, marka/modeliniz ne olursa olsun önce teknik servis ile iletişime geçip durumu anlatın ve garanti hakkında teyit alın. Bu en mantıklı davranış olacaktır.

İşletim sistemi faslı...

            SSD montajını bitirdikten sonra önünüzde iki seçenek var: Ya eski sabit disikinizdeki işletim sistemini olduğu gibi taşırsınız yada temiz kurulum yaparsınız... Bence imkanınız varsa temiz kurulum yapın, yeni disk yeni Windows!

           Ama şartlar müsait değilse işletim sisteminizi yeni SSD ünitesine transfer etmekte de bir sakınca yok. Keyfinize kalmış.

                                                                             ----O---O---O-----

1. YOL: İşletim sistemini transfer etmek

          İşletim sistemini transfer etmenin 2 yolu var: Ya işletim sisteminizin kurulu olduğu bölüntünün bir majını alıp bunu SSD ünitesine yüklersiniz ya da eski diskinizi bütün herşeyiyle yeni SSD'ye klonlarsınız.

          2. seçenek yani klonlamada diskin birebir bir kopyası oluşturulur. (Boş alanlarda dahil) Bu yüzden aldığınız SSD'nin eski diskinizle eşit kapasitede yada daha yüksek kapasitede olması gerek. (Örneğin eski diskiniz 320 GB ise klonlama yapabilmeniz için aldığınız SSD'nin de minimum 320 GB olması gerekir.) Bu ise çoğu durumda mümkün değildir çünkü genelde -maliyet kaygılarından dolayı-  HDD daha büyük olur. Bu yüzden bu seçeneği kullanacak kullanıcı sayısı sınırlı kalacaktır. Ama -eğer şartlarınız uygunsa- en kolay ve konforlu seçenek budur çünkü bu seçenekte disk değiştirdiğinizin farkına bile varmazsınız; değişen hiçbir şey olmaz. Hız hariç!

            Bu seçeneği uygulayacaksanız Acronis'in ücretli sürümünü; WD ve Seagate'in sunduğu Acronis tabanlı programları yada -eğer geldi ise- SSD ile beraber gelen klonlama yazılımını kullanabilirsiniz. İlk 2 seçeneği nasıl kullanacağınızı linklerde anlattım:

• Acronis True Image: Disk Kolonlama (Kurtarma Medyası ile)
• Harddisk Terfisi : İşletim Sisteminin Yeni Diske Aktarmak (Klonlama)

          Eğer aldığınız SSD ünitesinin kapasitesi eski HDD ünitesinden az ise o zaman kullandığınız işletim sisteminin bir imajını almak ve bunu SSD'ye yüklemekten başka çareniz yoktur. Bunun için Windows'u (Sadece Windows 7 ve 8) kullanabileceğiniz gibi Acronis'in 30 günlük -ücretsiz- deneme sürümünü de kullanabilirsiniz. Bütün bunları tüm ayrıntılarıyla açıkladığım yazıların bağlantılarına linkten ulaşabilirsiniz;

• Acronis True Image: Tüm Kullanım Senaryoları

                                                                                         ----O---O---O-----

2. YOL: Temiz kurulum

          Temiz kurulum hakkında çok fazla anlatılabilecek bir şey yok çünkü daha evvel detaylı bir şekilde anllatığım yazılarım var. Bunları altta bulabilirsiniz.

          Temiz kurulum esnasında dikkat etmeniz gereken noktalardan biri eğer SSD ünitesi daha evvel kullanıldı ise (İkinciye kurulum yapıyorsunuz yada SSD ünitesini 2. el aldınız gibi...) mutlaka Secure Erase denilen işlemi uygulayın. Bu SSD ünitesinin ilk alındığı gün gibi tamamen boş olmasını sağlayacaktır.

           Bu işlemin SSD ömrünü azalttığı konusunda yazılıp çizilenlere ise pek kulak asmayın. Evet bir Secure Erase işlemi SSD ünitesindeki her hücrenin ömründen bir döngü çalar ama ortalama 3 000 döngü ömrü olan bir SSD için bu hiçbir şeydir. (Her gün yapsanız 8 senede 3 000 döngülük ömrü ancak tüketirsiniz) Ayrıca  Secure Erase işlemini uygulamadan işletim sistemini kurarsanız kirli bir diske kurulum yaptığınız için Write Amplification oranı artar bu da Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olmaya benzer.  Secure Erase işlemini nasıl yapacağınızı bir sonraki yazıda anlatacağım.

• Windows 7 : Temiz Kurulum
• Windows 8 : Temiz Kurulum
• Windows 7 : Yükseltme Diski ile Temiz kurulum Yapmak

• Windows 8 ile temiz kurulum yapmak hakkında tüm bilgiler linkte ve linkteki makalenin sonundaki linklerde

Optik Sürücü yuvasını 

2. disk sürücüsü için kullanmak

           Bunun için öncelikle buna uygun bir aparat edinmemiz gerekiyor. Türkiye pazarında an itibari ile sadece Akasa'nın N.Stor aparatı mevcut ve pek çok yerde 50 TL civarı bir fiyatla satılıyor. Google'da arama yapmanız yeterli. Altta resmini görüyorsunuz;

         Bu aparat optik sürücümüz ile tamamen aynı boyutlarda. Optik sürücü boyutları da standart olduğu için srunsuzca her marka/model dizüstü bilgisayara uyuyor. Şimdi bu aparatı nasıl monte edeceğimizi görelim;



1- Bilgisayarı kapağının çizilmeyeceği bir zemine ters olarak koyun. Adaptör bağlantısını kesin ve pilini çıkarın. Ardından optik sürücünüzün kapladığı alana göre göz kararı kolaylıkla tanımlayabileceğiniz optik sürücü civatalarını sökün ve optik sürücüyü kaydırarak çıkarın...

2- Optik sürücünüzün dışa bakan kısmında kasayla uyumlu olan bir plastik parçanın olduğunu göreceksiniz. Bu portatiftir. Tırnaklarını kırmamaya özen gösterek çıkarın.

3- Optik sürücünüzün yanında 4 civata ile optik sürücüye monte edilmiş "L" şeklinde metal bir aparatın olduğunu göreceksiniz. (Bazı optik sürücü modellerinde olmayabilir.) Bunu sökün.

4- Ardından aynı söktüğünüz şekilde N.Stor'a monte edin.

5- HDD ünitesini resimde görüldüğü şekilde N.Stor'un HDD yuvasına yerleştirin ve SATA soketine tam olarak oturduğundan emin olun.

6- HDD tam olarak oturduğunda arka kısımda 1-2 cm. kadar bir boşluk oluşacak. HDD ünitesinin geri kayarak SATA soketinden çıkmasını engellemek gerekiyor. Bunun için N.Stor ile beraber gelen ufak bir plastik parça var. Onu bu alana takın.

7- N.Stor'un arka kısmında HDD'yi N.Stor'a sağlam olarak bağlamak için 2 tane civata yuvası var. Bunların en azından birinin mutlaka kullanılması gerekiyor aksi taktirde HDD aşağı yukarı yönünde oynuyor/esniyor. Ancak N.Stor ile beraber bu civatalar gelmiyor. (En azından benim satın aldığımda yoktu.) Bu yüzden SSD montajında kullandığınız 4 civatanın (Burada 5. adım altındaki resimlere gözatın. Bu 4 civatadan bahsediyorum) birini buraya takabiliriz. SSD'lerde vibrasyon olmadığı için SSD ünitesini 3 civata ile sabilemek problem olmaz.

8- Artık tamamız. 2. adımda söktüğünüz plastik parçayı N.Stor'un dışa bakan yüzeyine takın (Tırnaklar özel bir şekilde yerleştirildiği için yanlış takma ihtimaliniz yok) ve optik sürücüyü sökerken yaptığınız işlemlerin tersini uygulayın, N.Stor'u yerine yerleştirin ve kasaya bağlayan civataları monte edin.

Sonuç:

Sonraki bölüm:

• Secure Erase